آنسوي سفر نتانياهو به عمان
سفر نخست وزير رژيم صهيونيستي به عمان را مي توان در چارچوب فرصت طلبي تل آويو از درگيري عربستان با پرونده خاشقجي و در پيش رو بودن تحريم هاي ثانويه عليه تهران، با هدف عادي سازي روابط با کشورهاي عربي و پيشبرد طرح معامله قرن ارزيابي کرد.
روز جمعه خبرگزاري رسمي عمان از سفر نخست وزير رژيم صهيونيستي به عمان و ديدار او با سلطان قابوس پادشاه عمان خبر داد. عمان دو روز قبل تر از سفر نتانياهو، ميزبان محمود عباس رئيس تشکيلات خودگردان فلسطين در مسقط بود.
سفر نتانياهو به مسقط آ ن هم 25 سال پس از آخرين سفر يک مقام ارشد رژيم صهيونيستي به اين کشور در شرايطي روي داده که نخست بايد گفت عربستان درگير بحران ناشي از قتل جمال خاشقجي روزنامه نگار منتقد آل سعود در کنسولگري اين کشور در استانبول است. دوم اينکه ترامپ رئيس جمهور امريکا گام به گام در حال پيش بردن طرح معامله قرن است. سوم اينکه کمتر از دو هفته ديگر امريکا تحريم هاي ثانويه خود را عليه ايران اعمال مي کند.
به نظر مي رسد سفر نتانياهو را در چارچوب اين سه مولفه مي توان تحليل و ارزيابي نمود. اينگونه به نظر مي رسد که در شرايطي که عربستان درگير فشارهاي ناشي از قتل جمال خاشقجي است و تهران هم با فشارهاي تحريم هاي ثانويه روبرو خواهد شد اين فرصت براي رژيم صهيونيستي و ترامپ فراهم شده است که عادي سازي روابط اين رژيم با کشورهاي عربي تحت اجراي طرح معامله قرن را دنبال نمايند و سفر علني شده نتانياهو به عمان را مي توان گامي مهم براي عادي سازي روابط و پذيرش اين رژيم محسوب کرد.
ضمن اينکه به نظر مي رسد روابط خوب عمان با ايران و همچنين نقش ميانجيگرانه عمان در برخي مسايسل منطقه ممکن است اين تلقي را ايجاد کرده است که در چنين شرايطي از يکطرف به دليل خوشنام بودن عمان و شرايط بد عربستان، مي توان مسقط را براي پيشبرد طرح توافق قرن جايگزين رياض به عنوان ميانجي نمود و از سوي ديگر به دليل مواجه تهران با تحريم هاي ثانويه و روابط خوب با مسقط، از واکنش ايران جلوگيري کرد.
البته يوسف بن علوي وزير امور خارجه عمان نقش ميانجيگرانه در روند سازش را رد کرده و بار ديگر از امريکا به عنوان تنها ميانجي نام برده، با اين حال او گفته است که عمان شرايط را براي گفتگوي طرف هاي درگير تسهيل مي کند.
اما با توجه به جانبداري امريکا از رژيم صهيونيستي و از بين رفتن فرصت تشکيل کشور فلسطيني در مرزهاي 1967 به پايتختي قدس شرقي، ديدار علني نتانياهو از مسقط را مي توان به معناي گامي در مسير از بين رفتن حقوق فلسطيني ها و عادي سازي و علني کردن روابط بدون تشکيل کشور فلسطين دانست.
هر چند عادل الجبير وزير امور خارجه عربستان روز شنبه در نشست امنيتي منامه ادعا کرد مسئله روند صلح یک مسئله کلیدی در ارتباط با عادی سازی روابط با اسرائیل محسوب می شود و این موضوع در ابتکار عمل صلح اعراب گنجانده شده است که در نشست بیروت در سال دو هزار و دو به تصویب رسید و خواستار عقب نشینی اسرائیل از سرزمین های اشغالی فلسطینی شده است و باید بر اساس مرزهای سال هزار و نهصد و شصت و هفت، اجازه ایجاد یک کشور فلسطینی با پایتختی شرق قدس داده شود .
------------------------------
رضا محمدمراد